Kültür

Alm. Gold-regenpfeifer, Fr. Gravelot, İng. Golden plover. Familyası: Yağmurkuşugiller (Charadriidae). Yaşadığı yerler: Dünyânın hemen her tarafında, tuzlu ve tatlı su kıyılarında. Özellikleri: Uzun bacaklı, tombul göğüslü bir kıyı kuşu. Uzunluğu 28 cm kadardır. Sonbaharda güneye göç eder. Eti pek fazla beğenilmez. Çeşitleri: 36 kadar türü vardır: Yaldızlı yağmurkuşu, büyük kolyeli yağmurkuşu, küçük kolyeli yağmurkuşu meşhurlarıdır. … Devamını oku

Alm. Regensbombe (f), Fr. Bomba à pluie, İng. Rain-bomb. Çok soğuk bulutlara, buz kristalleri saçarak yağmur ve kar şeklinde yağışın sağlanması. Çok soğuk bulutlar sıkça görülür. Bunlar 0°C’nin altında veya hattâ -40°C’nin altında bulunan çok küçük su damlacıklarından ibârettir. Böyle bir buluta buz kristallerinin atılması şartları değiştirir. Kristaller suya göre daha düşük buhar basıncına sâhip … Devamını oku

Alm. Regen (m), Fr. Pluie (f), İng. Rain. Havadaki su buharının gerekli (uygun) ortama ulaştıktan sonra yoğunlaşarak yeryüzüne su damlacıkları hâlinde düşmesi. Yağmurun önemi çok büyüktür. Çünkü bütün canlıların hayatlarının devam etmesi, büyük ölçüde suya bağlıdır. Bu suyun tabiî olarak gerek canlılar ve gerekse bitkiler tarafından temin edilebilmesi ise yağmurun yağmasına bağlıdır. Yağmur, zamânında yeter … Devamını oku

Alm. Ölfarbe, Ölanstrich, Fr. Coulevr ahvile, İng. Oil Paint. Bir koruyucu olarak veya dekoratif gâyeyle bir yüzeye tatbik edildiği zaman, o yüzeyde kalıcı ve sert bir film tabakası meydana getiren sıvı. Meselâ, ahşap binâların hava şartlarından, metallerin korozyondan korunmaları için, yüzeyleri yağlıboya ile boyanır. Yağlıboyalar dekoratif gâyelerle çok kullanılır. Okul, hastâne, büro vs. yerleri hoş … Devamını oku

Alm. Fette (n.pl), Fr. Corps gras (m.pl.), İng. Oils and fats. Kimyâsal yapısı gliseritlerden oluşan nebâtî veya hayvânî ürünlerin ortak adı. Genel olarak lipidler diye de isimlendirilirler. Lipidler genellikle nötral yağlar ve lipoidler olarak iki ana gruba ayrılırlar. Lipoidler yağlarla birlikte bulunan, yağa benzeyen maddelerdir. Kayganlık hissi veren, suda çözünmeyen ve uçucu olmayan yağlar oda … Devamını oku

Alm. Schmierung, Fr. Lubrification, İng. Lubrication. Birbirine sürterek çalışan makina parçaları arasındaki sürtünme, aşınma ve ısınmayı önlemek için sürtünen yüzeyler arasında farklı bir madde kullanma. Makinalarda birbirine sürterek çalışan yataklar makinanın fonksiyonlarını yapması bakımından hayâtî önem taşırlar. Yataklarda temas eden yüzeyler kayma veya yuvarlanma hareketi yaparlar. Bu hareket esnâsında sürtünme, aşınma ve sürtünme neticesinde ısınma … Devamını oku

Alm. Künstlicher Regen, Fr. Le controle antificiel de la pluie, İng. Artificial contro lof rain. On dokuzuncu asrın sonuna doğru top atışları, patlamalar ve büyük ateşlerle yağış kontrol edilmek istenmiştir. Birinci Dünyâ Savaşında ara sıra, yağışın önemli savaşlarda veya hemen sonra meydana geldiği gözlenmiştir. Bundan, meydana gelen yağışın, top atış sesleri sonucunda ortaya çıktığına inanılmıştı. … Devamını oku

Eskiden yağların toptan satıldığı yer. Kapanın Arapçası kabban olup, “büyük terâzi, kantar, mizan, çardak” mânâlarında kullanılır. Önemli gıdâ maddelerinden olan un, bal, yağ belli yerlerde satılırdı. Bu maddelerin toptan satış yerlerine un kapanı, yağ kapanı, bal kapanı denilirdi. Günümüzde eskiden kalma bu isimler hâlâ kullanılmaktadır. Osmanlılar zamânında kurulan kapanlarla devlet vergi ve rüsûmları aksatmadan alır, … Devamını oku

Alm. Gaur, Fr. Gaur, İng. Gaur. Familyası: Boynuzlugiller (Bovidae). Yaşadığı yerler: Hindistan’ın tepelere yakın ormanlarında ve yüksek otlar arasında. Özellikleri: Alnı geniş, boynu kısa ve kalın iri bir hayvandır. Enli boynuzları yukarı kıvrıktır ve uçları siyahtır. Erkeği dişiden daha iri olup, 380 cm uzunluk ve 200 cm yüksekliğindedir. Ağaç sürgünleri ve ot yer. Çeşitleri: Hindistan’ın … Devamını oku