Adaletli, adalet sahibi, doğru, hak tanır, hukuka saygılı, insaflı. “Âbidin ibadeti kendini, adilin adaleti dünyayı düzeltir.” (Atasözü) Farzları yerine getiren, dinin buyurduğ u şeylere sıkıca yapışan, yasaklarından sakınan, davranışlarında gerçeği araştıran, dinini ve kişiliğini zedeleyici söz ve davranışlardan kaçınan. “Allah adil olanları sever.” (Kur’anı Kerim 49/9)
Hristiyanlıkta kilise tarafından verilen “cemaatten kovulma” cezası. Aforoz edilen kişi cemaatten uzaklaştırılır. Kilise birliğinden çıkartılır. Hristiyanlığın ilk dönemlerinden beri uygulanan bu ceza; dinden ayrılanlara, büyük günah işleyenlere, kilisenin dogmalarına karşı gelenlere ve bilim adamlarına verilmiştir. Orta Çağ’da bu ceza kilise yöneticileri tarafından, devleti idare edenlere bir baskı aracı olarak kullanılmıştır.
Bir, tek, yalnız. İsimlerinde, sıfatlarında, yaratmasında ve emretmesinde tek ve eşsiz olması anlamında, Allah’ın sıfatlarından biri. “De ki Allah ahaddır. Hiçbir şeye muhtaç değildir. Doğurmamış ve doğmamıştır. Onun eşi, benzeri ve dengi yoktur.” (Kur’an ı Kerim 112/14) Allah’ın bir ve tek olması herhangi bir sayı dizisinin ilk basamağı anlamında matematiksel birlik değildir. Benzeri ve dengi … Devamını oku
Bir kişinin naklettiği haber, hadis; haberivahid. Mütevatir olmayan haber. Ahad haber, İslam’ın ilk dönemlerinde Hz. Peygamber’e ulaşıncaya kadar isnad ının her tabakasında bir kişi tarafından nakledilen haberlere denilmiştir. Sonraki dönemlerde her tabakada bir veya birçok kişi tarafından nakledilen; ancak mütevatir haberde aranan “her dönemde çok sayıda ravi tarafından nakledilme” şartını taşımayan haberlere ahad haber denilmiştir. … Devamını oku
Haberler. Âlimler, din büyükleri, üstün kimseler. “Rabbanilerin ve ahbarın onları günah söz söylemekten, haram yemekten sakındırmaları gerekmez miydi? Yaptıkları şey ne kötüdür.” (Kur’anı Kerim 5/63) Yahudiliği ve onun kutsal kitab ı Tevrat’ı bilen, Yahudi dinini öğreten ve ortaya çıkan problemleri çözen din adamları, hahamlar. “Yahudiler ve Hristiyanlar ahbarı, rahiplerini, bir de Meryem oğlu İsa’yı Allah’la … Devamını oku
Söz verme, ant, yemin. “Vermiş olduğunuz ahitleri yerine getiriniz. Çünkü insan ahitlerinden sorumludur.” (Kur’an ı Kerim 17/34) Taahhüt, sözleşme, mukavele, misak. “Eyinsanoğlu! Ben sizden şeytana tapınmayın diye ahit almadım mı?” (Kur’an Kerim 36/60) İnsanın başkasına verdiği güvence. “Anlaşma yaptığınız zaman Allah’ın ahdini tam yerine getirin (verdiğiniz sözü tutun).” (Kur’anı Kerim 16/91) Bir şeyi her durumda … Devamını oku
Antlaşma belgesi, antlaşma, anlaşma, sözleşme, mukavele. Yazılı emir ve talimat; bazı şahıs ve gruplara tanınan hak ve imtiyazları, yabancılarla yapılan anlaşma hükümlerini içeren belge. Hz. Peygamber’in, halife ve hükümdarların emriyle çeşitli kademelerdeki yönetici ve memurlarla ilgili olarak düzenlenen tayin kararı.
Hayırlılar, iyiler, hayrı çok olanlar, manevi bakımdan zengin olanlar, cömertler, şerefliler. Çok hayırlı, erdemli, yararlı ve seçkin kimseler, peygamberler. “Sizin ahyarınız hanımlarına hayırlı olanlarınızdır.”(Hadis) “Doğrusu onlar bizim katımızda ahyardandır. İsmail’i, Elyesa’yı, Zülkifl’i de an. Hepsi de ahyardandır.” (Kur’anı Kerim 38/4748)
İnanılan şeyler, akideler, dinî inançlar, gönülden bağlanılan, düğüm atmışçasına kesinlikle inanılan şeyler, itikatlar. İslam dininin temel inanç esasları ve hükümleri. Kur’anı Kerim ve hadisler çerçevesinde İslam dininin iman esaslarını konu edinen ilim alanı. Akait ilmi Allah’ın varlığını, birliğini, sıfatlarını, fiillerini, yaratmada ve hükmetmede eşsizliğ ini, ahiretle ilgili konuları, meleklere, kitaplara ve peygamberlere imanı, kaza ve … Devamını oku
İbadet eden, ibadetinde devamlı olan, kendini adayan, tutkun. “… İbrahim ve İsmail’e: ‘Tavaf edenler, akifler, rükû ve secde edenler için evimi tertemiz bulundurun’ diye emretmiştik.” (Kur’an ı Kerim 2/125) İtikâf yapan kişi. İbadet amacı ile cami ve mescit gibi kutsal sayılan bir yerde, belli bir süre kendini ibadete veren kişi. “Mescitlerde akif ler iken kadınlara … Devamını oku