Kültür

Gönderme, iletme, elçi tayin etme. “İnsanlar bir tek ümmetti. Allah, peygamberleri müjdeci ve uyarıcı olarak bi’set etti…” (Kur’anı Kerim 2/213)  Bütün peygamberlerin, özel olarak da Hz. Muhammed’in peygamberlikle görevlendirilmesi. Hz. Muhammed’in henüz peygamber olarak gönderilmeden önceki dönemine “bi’setten önceki dönem”, peygamberlik geldikten sonraki dönemine ise “bi’setten sonraki dönem” ya da “bi’set dönemi” adı verilir. “Hz. … Devamını oku

Nefret, kin, düşmanlık, tiksinme, iğrenme. “Düşmanına bile ölçülü buğzet, belki bir gün dostun olabilir.” (Hz. Ali)  Bir kişiye, yapmış olduğu bir kötülükten dolayı kin besleme, husumet. İslam dinine göre kişisel çıkarlarından dolayı bir kimseye buğzetmek hoş karşılanmamıştır. “Ey Allah’ın kulları! Birbirinize haset etmeyin, buğzetmeyin, birbirinize sırt çevirmeyin, kardeşler olun…” (Hadis)

Hz. Peygamber’i Miraç Gecesi taşıyan binek. “Ruhun kadar hafif yüreğin, kolların, başın…/Çıkmaktasın büyük yola… Cibril yoldaşın;/‘Geldim dedin; uğurlayanım Mescidiharam…’/ Bindin Burak’a, Mescidiaksa binektaşın.” (A. N. Asya)

Kesin delil, kanıt, ispat, apaçık ve en kuvvetli kanıt. “Öyleyse artık, kim ki, hakkında hiçbir burhana sahip olmadığı hâlde Allah’la beraber başka bir tanrıya yakarırsa bunun hesabını Rabbinin katında mutlaka verecektir; (ve) şüphesiz, hakkı inkâr etmiş olanlar asla kurtuluşa, esenliğe erişemeyeceklerdir!” (Kur’anı Kerim 23/117)  Peygamberlerin, peygamberlik iddiasını ispat için, şüpheleri ortadan kaldıracak açıklıkta ve itirazlara … Devamını oku

İftira, suçlama.  Yalan söyleme, uydurma. “Karac’oğlan der ki: Yemin etmeyin,/Ballar yalayıp da ağı yutmayın,/Var git yiğit deyi bühtan etmeyin,/Niçin söz verdim sen gel deyi deyi?” (Karacaoğlan)  Bir kimseye günah yahut kusur sayılan bir söz, davranış veya nitelik yakıştırma, çamur atma. “Din kardeşini, arkasından hoşlanmadığı şekilde anarsan gıybet; onda olmayan şeyleri ona yakıştırırsan bühtan etmiş olursun.” … Devamını oku

Ulaşma, yetişme, erişme, varma, kavuşma. Ergenlik, çocuğun belirli çağa erişmesi ve bünyesinin belirli fizyolojik ve biyolojik nitelikleri kazanması. Bu nitelikleri kazanan erkeğe “baliğ”, kıza ise “baliğa” denir. “(Sorumluluğunuz altındaki) yetim çocukları büluğ çağına (evlenme yaşına) kadar sınayın; (aklen) olgunlaştıklarını tespit ederseniz mallarını kendilerine verin…” (Kur’anı Kerim 4/6)  Bir insanın çocukluk döneminden çıkıp fiilen veya hükmen … Devamını oku

Bilgisiz, bilmeyen. “Cahili olduğunuz bir konuyu âlim kişilere sorunuz.” (Hadis)  Aptal, ahmak.  Hak bilgisinden yoksun olduğu için gerçeğe aykırı olarak inanan ve hareket eden. “…(Musa dedi ki:) Cahillerden olmaktan Allah’a sığınırım.” (Kur’anı Kerim 2/67)  Allah’ı ve dinini tanımayan, İslam’ın buyruklarından habersiz (kimse). “Affedici ol, iyiliği emret, cahillerden yüz çevir.” (Kur’an ı Kerim 7/199)  Genç, toy, … Devamını oku

Çok kızgın alevli ve şiddetli ateş.  Cehennem. “Kim ki (Allah’ın emirlerine karşı) azgınlık gösterir ve dünya hayatını (ahirete) tercih ederse onun varacağı yer şüphesiz cahimdir.” (Kur’anı Kerim 79/3739) Cehennemin yedi katından biri. “Allah’ın ayetlerini inkâr edip yalanlayanlar cahimin içinde kalacaklardır.” (Kur’anı Kerim 5/10)

Gönül, yürek.  Ruh.  İnsanlar ve hayvanlarda hayatı devam ettiren ve ölümle vücuttan ayrılan unsur, öz. “İşbu söze Hak tanuktur/Bu can gövdeye konuktur/Bir gün ola çıka gide/Kafesten ku ş uçmuş gibi” (Y. Emre)  İnsanın varlığı, kendisi, zatı, nefis. “Her can ölümü tadacaktır, sonra dönüşünüz de Allah’a olacaktır.” (Kur’anı Kerim 29/57)  Mevlevilik ve Bektaşilik’te, tarikata kabul edilmek … Devamını oku

Eskiden savaşta ele geçirilen kadın köle. “Allah’a ortak koşan (hür) kadınlarla onlar iman edinceye kadar evlenmeyin. İ man etmiş cariye bir hanım, hoşunuza gitse bile Allah’a ortak koşan hür bir kadından (evlenmeniz için), daha hayırlıdır…” (Kur’anı Kerim 2/221) Hukuki, iktisadi ve sosyal bakımlardan hür insanlara oranla daha aşağı bir konumda bulunan kadın köle. “Sizden birisi … Devamını oku