Kültür

Ebâ Yezid Tayfur el-Bistâmî (ö. 261/874)’nin bağlıları bu isimle anılmaktadır. Buna Bâyezidiyye de denilir.

Arapça, sarığın yukarıdan bırakılan sarılmayan kısmına denir. Bu, ya sağa ya da sola sarkıtılır. Bazen iki taylasan olur, biri sağa diğeri sola sarkıtılır. Taylasan, bazan aşağı sarkıtılmadan çene altından dolandırılır ki, buna “çene altı” anlamında olmak üzere “Tahte’l-Hanek” denir.

Tayy, Arapça dürülmek anlamını ifade eder. Allah’ın, dostlarına bahşettiği kerametlerden biri de, Miraç gecesinde Hz. Peygamber (s)’in yaşadığı türden olmak üzere, onlara bir anda, uzun mesafeler kat’ ettirmesidir. Zaman ve mekanla kayıtlı insan bedeninde, zaman ve mekan sınırlamasından kurtulmuş “ruh” denen varlığımıza (veya özümüz) dayandırılmak ile anlatılması basitleşen bu olay, evliya biyografilerinde sık sık rastlanır.

Şeyh Ebû Salim İbrahim et-Tâzî’ye dayandırılan ve Medyeniyye’nin kolu olan bir tasavvuf okulu.

Arapça, sığınmak, korunmak anlamında bir kelime. Sûfî cismanî veya ruhanî hayatında şeytanın hücumuna maruz kalırsa veyahut Allah’tan başka genel olarak neyle mübtelâ olursa, Allah’a sığınır.

Farsça, balta demektir. Bir sapa geçirilmiş, keskin yüzü kavisli, sapının iki ucuyla, keskin yerinin ters tarafından birer sivri ve süngü tarzında çelik bulunan sapından başka her yeri yekpare yapılmış bulunan keskin balta. Gezgin dervişler, yolculukta yırtıcı hayvan ve düşmandan korunmak için, ellerine teber alırlardı. Bu teberin “bir yüzlü teber”, “iki yüzlü teber” diye iki türü … Devamını oku

Tebettül, Arapça inkitâ1 yani kesilmek demektir. Bu ifâde Kur’ân-ı Kerim’de geçer: “Kendini tam olarak Allah’a ver” (Müzzemmil/7). Bir kişinin kendini dünyadan çekip tamamen Allah’a vermesine, tebettül denir. Hakikati müşahede etmek üzere, isteklerden ve hazlardan tam anlamıyla sıyrılmak. Hz. Fatıma’nın lâkabı, Betûl idi ki, dindar, iffetli anlamınadır. Ayrıca hiç evlenmemiş kadınlar için, Betûl tâbiri kullanılır.

Arapça, açık ve zahir olmak demektir. Kaşanî ve Cürcanî’ye göre; gaybden gelen ve kalbde ortaya çıkan nurlara tecellî denir. Her ilâhî ismin tecellî ettiği yere ve yöne göre, tecellînin kendisinden çıktığı gaybler yedidir: 1. Gaybu’t-Hak, 2. Gay-bu’l-Hafâ, 3. Gaybu’s-Sır, 4. Gaybu’r-Rûh, 5. Gaybu’l-Kalb, 6. Gay-bu’n-Nefs, 7. Gaybu’l-Letâifi’l-Bedeniyye. Bu gayblerin açıklaması şu şekildedir: Gaybu’l-Hak : Hakk’ın … Devamını oku

Arapça, eserlerin tecellî etmesi (ortaya çıkması) demektir. Cismanî şekilde, gözle gördüğümüz, şu şehâdet âlemi.

Arapça fiillerin (eylemlerin) tecellî etmesi (ortaya çıkışı) demektir. Allah’ın fiilerinden birinin, kulun kalbine açılması. Yolun başında olanlar (mübtedî) için burası korkulu ve ayak kayacak tehlikeli bir yerdir. Burada sapıtmamak ve yanılmamak gerek. Bu mertebeyi atlatan tecellî-i esmâ’ya geçer. Mahiyetini erbabı bilir.