Halk arasındaki yaygın inançlardan bir diğeri de Kur’an’ın herkes tarafından anlaşılacak bir kitap olmadığı şeklindeki inançtır. Oysa Allah Kur’an’da tüm kullarına hitap etmekte ve Kur’an, her seviyeden insanın kolayca anlayabileceği açık hükümlü ayetler içermektedir. Şüphesiz Kur’an, emek verdikçe ve ayetleri üzerine gerektiği gibi incelikli bir şekilde düşündükçe en doğru ve en açık bir biçimde anlaşılacak ilahi bir kelamdır. Kur’an Allah’tan gelmektedir ancak muhatabı her seviyeden insandır. Bu gerçeğe tanıklık etmek için bu türden ön yargıları kırarak Kur’an’ı, bu zamana kadar edinilmiş olan geleneksel bilgilerden arınmış bir zihinle okumak gerekir. Anlaşılarak okunduğu zaman hakikat, açık bir şekilde ortaya çıkacaktır.
Allah, inananları Kur’an’dan sorumlu tuttuğunu ve Kur’an’dan sorguya çekileceğimizi haber vermektedir. Kur’an, herkes tarafından anlaşılmaz demek, herkesin Kur’an’dan sorumlu olmadığını iddia etmektir. Kimin Kur’an’dan sorumlu olduğunu belirleyecek olan kimdir? Kimin elinde böyle bir yetki ya da güvence olabilir? “Siz Kur’an’ı anlamazsınız. Kendiniz anlamaya çalışırsanız yoldan çıkarsınız. Siz bize uyun biz sizi doğru yola iletiriz” türünden hezeyanlar savuranlar, hesap günü Allah’ın huzurunda nasıl duracaklar?
“Biz Kur’an’ı anlayamayız. Kur’an anlaşılmaz” diyen insanlar farkında olmadan “Allah bu kitabı göndermiş ama ne anlatmak istediğini yeterince anlatamamış” dediklerinin ve Kur’an’daki bunca ayeti bilmeden göz ardı ettiklerinin farkında değiller. Mesela Rabbimiz Kur’an’ı zahmet ve güçlük olması için indirmediğini, Allah’a derin bir sevgi ve saygı duyanlara bir öğüt olması için indirildiğini, Kur’an’ın gerçeği hatırlatıcı olması için kolay kılındığını ve Kur’an’ın apaçık ayetlerinin bizzat Allah tarafından ‘birer birer (bölüm bölüm) açıklanmış olduğunu söylüyorken yani Kur’an’ın apaçık olduğu ve açıklanmasının da detaylandırılmasının da bizzat Allah tarafından yapıldığı bildiriliyorken Allah’a ve Kur’an’a iman etmiş biri bunun aksini iddia edebilir mi? Allah’ın sözleri eksik değil ki başkaları onu tamamlasın. O’nun sözü, hem doğruluk hem adalet bakımından tamamlanmıştır. O’nun sözlerini değiştirecek hiçbir kuvvet yoktur. Allah, Kur’an’da din adına gerekli olan hiçbir şeyi eksik bırakmamıştır.
Kur’an, düşünüp anlayalım diye açık kılınmış ve detaylandırılmış bir kitaptır. Kur’an’da “tafsil, mufassal, beyan, mübeyyin, beyyine, beyyinat” gibi açık, net ve ayrıntılı olmayı ifade eden sözcüklerle dolu yüzden fazla ayet bulunmaktadır. Buna rağmen Kur’an’ı hayatına taşımak konusunda gereken özeni göstermeyen kişiler ve rivayetler olmadan Kur’an’ın anlaşılamayacağını iddia eden çevreler, Kur’an’ın anlaşılmaz bir kitap olduğunu söyleyerek ona ihanet ederler. Gerçekte anlaşılmaz olan Kur’an değildir. Apaçık ve detaylı kılınmış bir kitabın, anlaşılmaz olduğunu iddia etmektir. İçinde öğüt ve hatırlatıcı ayetler olan Kur’an’ın indirilişine yemin edilir ve insanlar akıllarını kullanmaya davet edilir.1094 Kur’an’daki bazı uzun surelerin ilk ayetlerinin üzerinde gerektiği gibi düşünülüp en güzel ve kolay şekilde anlaşılması için Kur’an’ın apaçık bir kitap kılındığı açıklaması ile başladığı gerçeği nasıl göz ardı edilebilir?1095 Peki, tüm bu ayetlere şahit olan bir Müslüman, insanlar hadlerini aşıyorlar diye nasıl olur da onları Kur’an ile uyarmaktan vazgeçebilir?
Emre Dorman