Yüksek ve güzel bina, yüce mertebe, şeref, mevki, alamet gibi anlamlara gelen surenin, Kur’an ayetlerini bir araya getirmesi ve belirli sınırlara sahip olması nedeniyle bu adı aldığı kabul edilir. Ayetlerden oluşan belirli bölümlerin adına sure denilmektedir. Kur’an, ayetleri bir araya getiren surelerden oluşur. Her sure, bir bölüm gibidir. Kur’an’ı oluşturan 114 bölümden her birine sure denilmektedir. Yaygın olarak kabul edilen geleneksel sıralamaya göre Kur’an’daki ilk sure Fatiha, son sure ise Nas Suresi’dir. Sureler tek bir seferde değil, zamana yayarak insanlara duyurmak için birbiri ardınca bölümler halinde indirilmiştir. Kur’an’ın bir defada toptan indirilmemesi ve belirli bir zaman yayılarak parçalar halinde vahyedilmesinin sebebi hem peygamberimizin hem de inananların kalplerinin sağlamlaşıp ilahi mesajların pekiştirilmesi içindir.
Ayet; delil, belge, ibret, işaret, belirti, açık gösterge gibi anlamlara gelmektedir. Kur’an’da Allah’ın varlığına, peygamberlerin doğruluğuna işaret eden delil ve mucize gibi anlamlarda kullanıldığı gibi aynı zamanda Kur’an’daki sureleri oluşturan birbirinden ayrı cümle ve metinlerin her biri için kullanılan bir terimdir. Allah, hem dış dünyada hem kendi benliklerimizde hem de vahiy olarak göndermiş olduğu bildirimlerinde bizi ayetlerine tanık kılmış, bu yolla kendisini gerektiği gibi tanıyıp kavramamız ve hem O’na karşı hem de yarattıklarına karşı görev ve sorumluluklarımızı öğrenmemiz için yolumuzu aydınlatmıştır. Kur’an’da, ayetlerin bir kısmının muhkem yani açık anlatımlı bir özelliğe sahip olduğu ve bu tür ayetlerin kitabın ana kısmını oluşturduğuna diğer bir kısmının ise müteşabih yani benzeşmeli bir özellikte olduğuna vurgu yapılır. Ayetlerin açıklamaları bizzat Allah tarafından yapılmıştır.
Kur’an’da 114 sure ve yaygın olarak kabul edilen metne göre 6236 ayet bulunmaktadır. Bazı Kur’an nüshalarında bazı ayetlerin birlikte kaydedilmesi, bazı surelerin birleştirilmesi, ayet sonu sayılan yerlerin farklılık gösterebilmesi ya da sure başlarındaki besmelelerin ayet olarak sayılıp sayılmayacağı türünden yaklaşımlar sebebiyle ayet sayımları ve sure sayıları ile ilgili farklı sayılar ortaya konulmuşsa da ayetlerin içeriğine dair bir eksiklik ya da fazlalık söz konusu değildir.
Kur’an’daki en uzun sure ayetten oluşan ve Kur’an’ın ikinci suresi olan Bakara Suresi’dir. En kısa suresi ise 108. sırada olan Kevser Suresi’dir ve 3 ayetten oluşmaktadır. Kur’an’daki en uzun ayet belirli bir süre için borçlanılması durumunda bu borcun kayıt altına alınması ile ilgili detayların yer aldığı Bakara Suresi’nin. ayetidir. En kısa olarak kabul edilen ayetler ise “yasin”, “er-rahman”, “ve’l-fecr”, “ve’d-duha”, ve’l-asr” gibi sözlerden oluşan ayetlerdir.
Emre Dorman